میدونستی کمبود برخی از ویتامین ها موجب عصبانیت میشه ؟
کمبود ویتامین و مواد مغذی ضروری در بدن می تواند باعث تضعیف روحیه و عصبانیت در افراد شود. ازجمله این ویتامین ها میتوان به ویتامین های گروه B ، مانند B3,B6,B9,B12 ویتامین D3 میتوان اشاره کرد.
در این مقاله به بررسی کمبود ویتامین کوبالامین یا B12 و نقش اون در عصبانی شدن افراد و تندمزاجی آنها می پردازیم.
ویتامین B12 یک ترکیب پیچیدة اٌرگانومتالیک به نام کوبالامین است. تحت شرایط طبیعی، انسانها کاملاً وابسته به محصولات حیوانی خوراکی (گوشت قرمز، ماهی،تخم مرغ، کره، شیر و پنیر) برای تأمین نیازشان به ویتامین B12 هستند.
میکروارگانیسمها، منشاء کوبالامین در زنجیرة غذایی هستند. گیاهان و سبزیجات حاوی مقادیر اندکی ذخیره کوبالامین هستند به جزء آنهایی که به وسیلة آلودگی میکروبی به دست میآیند.
بنابراین گیاهخوران مقادیر کافی از این مادة غذایی ضروری را دریافت نمیکنند.
نیاز روزانه در حدود ۵- ۱ میکروگرم است. جذب ویتامین B12 نیاز به فاکتور داخلی دارد که به وسیلة سلولهای جداری مخاط فوندوس معده همراه با اسیدکلریدریک ترشح میشوند. در ابتدا ویتامین از شکل متصل به پروتئین خود با تأثیر پپسین در محیط اسیدی معده جدا می‌شود.
کمبود B12 ممکن است به علائم مختلفی منجر شود. تظاهر کلاسیک کمبود علامتی B12 در بیماری آدیسون-بیرمر رخ می‌دهد و با کم‌خونی مگالوبلاستیک مشخص می‌شود. این نوع کم‌خونی اولین وضعیتی بود که با کمبود B12 مرتبط شد و احتمالاً به همین دلیل، بسیاری از پزشکان این تصور غلط را دارند که B12 کمبود آن در بیماران بدون کم خونی رد می شود. این به نوبه خود منجر به تاخیر در تشخیص، به ویژه در افرادی که صرفاً با علائم عصبی مراجعه می‌کنند، شده است. با این حال، در بسیاری از افراد، علائم عصبی، عصبی و روان‌شناختی یا شناختی علائم اصلی هستند
عمل فیزیولوژیکی B12 :
- یکی از اعمالی که B12 انجام می دهد اینست که هموسیستئین را به متیونین تبدیل می کند.
متیونین از مواد بسیار مهم در سنتز میلین است. اگر متیونین در میلین کم باشد باعث خراب شدن میلین می شود. (میلین در سیستم عصبی نقش دارد( پس کمبود ویتامین B12 با مشکلات عصبی همراه است. - کار دیگر B12 تبدیل بتا لوسین به آلفا لوسین است.
- همچنین متیل مالونیل کوآنزیم Aدر مجاورت B12 تبدیل به سوکسینیل کوآنزیم A می شود.
علت کمبود B12
- کمبود B12 در رژیم غذایی : که در افراد گیاهخوار B12 کاهش می یابد.
- کمبود فاکتور :IFدر افرادی که آتروفی معده دارند کمبود IF دیده می شود.IF توسط سلولهای پریتال معده ساخته می شود. همچنین در افرادی که معده برداری کرده باشند نیز دیده می شود. کمبود IF شایع ترین علت کمبود ویتامین B12 است.
- فقدان اسید معده (آکلرهیدریا ): اسید معده جهت جدا نمودن B12 از پروتئین های متصل به آن در معده مؤثر است. بدون اسید معده ویتامین B12 متصل باقی می ماند و از روده جذب نمی شود.
- اختلال جذبی در روده: فردی که دچار سل روده ای است به هر دلیلی که روده خصوصا ناحیه ایلئوم مشکل داشته باشد جذب B12 صورت نمی گیرد.گیرد.
- افزایش نیاز که در خانمهای حامله دیده می شود.
- افرادی که دچار آنمی پرنیشیوز (pernicious ) هستند. در ایران این آنمی کمتر دیده شده است. بیشتر در شمال اروپا دیده می شود. در این بیماران آنتی بادی از نوع IgG وجود دارد که بر علیه IF و یا سلولهای پریتال عمل می کند. بنابراین یک بیماری اتوایمیون به حساب می آید.
کاربردهای بالینی:
- ردیابی کمبود کوبالامین در بیمارانی که یافته خونشناسی غیر طبیعی دارند.
- کمک به تشخیص علت زوال عقل یا سایر یافتههای عصبی (کرختی، مورمور شدن و کاهش حس ارتعاش در اندامها)؛
- بررسی الکلیسم و سوء جذب.
منابع :
- http://www.mayomedicallaboratories.com/test-catalog/Overview/۹۱۵۴
- کتاب جامع تجهيزات آزمايشگاهي و فرآورده هاي تشخيصي- دکتر حميد رضا سقا و همکاران- نشر مير
- کتاب جامع تست هاي تشخيصي و آزمايشگاهي پاگانا- دکتر مهتاب جعفر آبادي آشتياني و همکاران- نشر جامعه نگر
- Jacobs S. D, DeMott R. W, Oxley K. D, Laboratory test handbook, ۳ rd,Lexi comp,۲۰۰۴,P: ۴۲۴-۴۲۷
- Norbert W. Tietz, Clinical Guide to laboratory tests,Saunders ۱۹۸۳,ISBN ۰-۷۲۱۶-۸۸۸۵-۳, P: ۵۰۶-۵۰۷
- Shenkin A, Baines M, Fell GS, et al: Tietz Textbook of Clinical Chemistry and Molecular Diagnostics. Edited by CA Burtis, ER Ashwood, DE Bruns. St. Louis, Elsevier, Inc, ۲۰۰۶, pp ۱۱۰۰-۱۱۰۵.
